مقدمه
از اول دیماه ۱۴۰۴، سازمان امور مالیاتی اعلام کرده است که هیچ فاکتور کاغذیای بهعنوان مستند مالیاتی پذیرفته نخواهد شد، و تنها صورتحسابهای الکترونیکی صادرشده از طریق سامانه مؤدیان معتبر شناخته میشوند. این تصمیم مهم، نقطه عطفی در تحول نظام مالیاتی کشور به سمت شفافیت، اتوماسیون و کنترل هوشمند دادهها است.
در این میان، مؤدیان و فعالان اقتصادی ممکن است سوالاتی درباره الزامات جدید، نقش شرکتهای معتمد، و ابزارهای فنی داشته باشند. در این مقاله، ضمن بررسی بیانیه رسمی سازمان امور مالیاتی، جایگاه واسطهای فنی مانند iri.tax را تبیین میکنیم و راهنمای عملی برای کسبوکارها ارائه میدهیم.
۱. بیانیه سازمان امور مالیاتی — چه چیزی اعلام شد؟
-
بر اساس اخبار منتشرشده، مهدی رعنایی، سرپرست مرکز تنظیم مقررات پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان، در جمع مدیران شرکتهای معتمد مطرح کرده است که از اول دیماه، پذیرش فاکتورهای کاغذی متوقف خواهد شد. Mehr News
-
او تأکید کرده است که شرکتهای معتمد باید به عنوان واسطه بین سازمان و مؤدیان عمل کنند، پیامها را منتقل کنند و مشکلات اجرایی را به نهاد مالیاتی منتقل نمایند. Intamedia
-
همچنین، رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور رسماً اعلام کرده است که از ابتدای دیماه، هیچ صورتحساب کاغذی مشروعیت قانونی نخواهد داشت و همه معاملات باید به شکل الکترونیکی سند شوند. سایت طلا
-
بهعلاوه، در منابع خبری آمده است که طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴، صورتحساب کاغذی دیگر در محاسبات مالیات بر ارزش افزوده قابل استفاده نیستند. ایرنا
بنابراین، موضع واضح سازمان این است که توقف فاکتورهای کاغذی یک الزام قانونی است، نه فقط توصیه یا طرح آزمایشی.
۲. نقش شرکتهای معتمد — واسطه رسمی یا الزام؟
در بیانیه رسمی، سازمان امور مالیاتی شرکتهای معتمد را اینگونه معرفی میکند:
-
رابط و واسطه میان سازمان و مؤدیان
-
انتقالدهنده پیامها، تغییرات، الزامات و مشکلات
-
تسهیلکننده اجرای قانون و کاهش اصطکاک بین مؤدیان و سازمان Intamedia
اما دو نکته مهم را باید روشن کرد:
-
شرکت معتمد الزامی نیستند
کاربران و مؤدیان میتوانند به صورت مستقیم، بدون واسطه شرکت معتمد، از طریق نرمافزارها، SDK یا APIها با سامانه مؤدیان تعامل کنند. شرکتی مانند iri.tax در نقش واسط فنی مستقل عمل میکند، بدون اینکه معتمد رسمی سازمان باشد. -
شرکتهای معتمد امکان ارائه خدمات و تسهیلات بیشتر دارند
اگرچه الزامی نیست، برخی مؤدیان ترجیح میدهند برای کاستن از خطاهای فنی، پیچیدگیهای پیادهسازی و پشتیبانی استفاده از واسطهای معتمد را انتخاب کنند. شرکتهای معتمد ممکن است خدماتی مانند امضای دیجیتال، پشتیبانی فنی، نگاشت دادهها و تطبیق با دستورالعملهای جدید را کاملتر ارائه دهند.
بنابراین، وجود شرکت معتمد مزیت است، نه الزام؛ اما سازمان تأکید دارد بر تعامل دوسویه و استفاده از این شرکتها برای تسهیل امور مؤدیان.
۳. جایگاه واسطهای فنی مستقل مانند iri.tax
وبسایت iri.tax با تمرکز بر واسطههای فنی غیر معتمد رسمی و کمک به توسعهدهندگان، کسبوکارها و شرکتهای کوچک، فعالیت میکند. برخی نکات مهم در ارتباط با نقش این واسطها:
-
iri.tax یک شرکت معتمد رسمی نیست و این موضوع باید شفاف به کاربران اعلام شود.
-
در عوض، iri.tax ابزارها، SDKها، مستندات فنی، APIها و راهنماهای کاربردی ارائه میدهد تا کاربران بتوانند مستقیماً به سامانه مؤدیان متصل شوند.
-
این رویکرد باعث کاهش هزینههای واسطه، افزایش استقلال فنی و تسریع در پیادهسازی میشود.
سامانه iri.tax «بهصورت کامل با اسناد فنی کارپوشه سازمان امور مالیاتی کشور منطبق است و دائماً بهروز میشود».
بنابراین، درست است که iri.tax نقش معتمد رسمی ندارد، اما توان فنی کافی برای تطبیق کامل با استانداردهای سازمان مالیاتی را دارد و به عنوان یک گزینه فنی قابل اعتماد برای مؤدیان عمل میکند.
۴. چه باید کرد؟ راهنمای عملی برای مؤدیان
رای تضمین اینکه کسبوکارتان مطابقت با الزامات جدید را حفظ کند، مراحل زیر پیشنهاد میشود:
| گام | توضیح |
|---|---|
| شناسایی وضعیت فعلی | بررسی کنید آیا سیستم حسابداری یا فروش شما قابلیت اتصال به سامانه مؤدیان را دارد یا باید تغییر دهد. |
| ارزیابی امکانات فنی | اگر توسعه نرمافزار داخلی دارید، بررسی کنید API/SDK مورد نیاز را دارید یا باید از سرویس جانبی استفاده کنید. |
| انتخاب راهکار فنی | گزینهها: استفاده از شرکت معتمد، استفاده از واسط فنی مستقل (مثل iri.tax)، یا پیادهسازی داخلی کامل. |
| تست و تطبیق با استانداردها | ارسال فاکتور نمونه به سامانه مودیان، کنترل خطاها، اعتبارسنجی، و تطبیق مستمر با دستورالعملهای جدید. |
| آموزش کارکنان و اطلاعرسانی به مشتریان | فراگیری کار با سیستم جدید و آگاهسازی مشتریان درباره دریافت صورتحساب الکترونیکی. |
| پایش مداوم و بهروزرسانی | با تغییرات قوانین و نسخههای جدید سامانه، اپلیکیشن را بهروزرسانی نمایید. |
۵. چالشها و نکات احتیاطی
-
خطا در پیادهسازی فنی: ارسال فاکتور با فرمت اشتباه، داده ناقص یا تایید نشده ممکن است باعث رد شدن صورتحساب شود.
-
تغییر مداوم در مقررات: سازمان امور مالیاتی ممکن است بخشنامهها و الزامات جدید صادر کند — باید هماهنگ باشید.
-
مسائل امنیتی و حریم خصوصی: کلید خصوصی، اطلاعات کاربران و تراکنشها باید با استانداردهای امنیتی قوی حفظ شوند.
-
پشتیبانی و نگهداری سیستم: سیستم فنی نیازمند مانیتورینگ، پشتیبانی و رفع اشکال مستمر است.
۶. جمعبندی
با نزدیک شدن به موعد قانونی توقف فاکتورهای کاغذی، مؤدیان ناچار به پذیرش فاکتور الکترونیکی هستند. سازمان امور مالیاتی با تاکید بر نقش شرکتهای معتمد، تلاش دارد فرآیند را تسهیل کند. اما واسطهای فنی مستقل مثل iri.tax میتوانند بهعنوان گزینههای قابل انتخاب و انعطافپذیر در کنار شرکتهای معتمد عمل کنند.
اگر کسبوکارتان به دنبال راهی مطمئن، کمهزینه و فنی برای اتصال به سامانه مؤدیان هستید، ما در iri.tax آمادهایم تا با ارائه مشاوره، مستندات فنی، نمونهکدها و پشتیبانی، مسیر انتقال شما را هموار کنیم.



